Çok kültürlü tarihiyle öne çıkan Yunanistan’ın ikinci büyük şehri Selanik’te bugün de varlığını koruyan birçok Osmanlı dönemi eserleri bulunmaktadır.
Yunanistan Selanik gezinizde ziyaret edebileceğiniz bütün Osmanlı dönemi eserlerinin listesini bu yazımızda bulacaksınız.
1. Beyaz Kule (Selanik)
2. Mustafa Kemal Atatürk Evi (Selanik)
3. Paşa'nın Bahçeleri (Selanik)
4. Agios Dimitrios Hastanesi (Selanik)
5. Yeni Hamam (Selanik)
6. Bey Hamamı (Selanik)
7. Hamidiye Meydan Çeşmesi (Selanik)
8. Çınar mahallesi (Selanik)
9. Alaca İmaret (Selanik)
10. Ano Poli (Yukarı Şehir) Kütüphanesi (Selanik)
11. Selanik Aristoteles Üniversitesi eski Felsefe Fakültesi
12. Hamza Bey Camii (Selanik)
13. Osmanlı Bankası (Selanik)
14. Musa Baba Türbesi (Selanik)
15. Bedesten (Selanik)
16. Hükümet Konağı (Selanik)
17. Üçüncü Kolordu Komutanlığı (Selanik)
18. Yahudi Hamamı (Selanik)
19. Eski Merkezi Pompa İstasyonu (Selanik)
20. Paşa Hamamı (Selanik)
21. Selanik Limanı Yolcu Terminali
22. Ahmet Kapancı Köşkü (Selanik)
23. Mehmet Kapancı Köşkü (Selanik)
24. Hamidiye Sanayi Mektebi / Islahanesi
25. Hafız Bey Köşkü (Selanik)
26. Hamidiye (Yeni) Camii (Selanik)
27. Mordoh Köşkü (Selanik)
28. Tophane (Vardar Kulesi) (Selanik)
II. Murat 1430 yılında Selanik’i fethetmiştir. Osmanlı fethi dönemi, 1912’de şehrin Yunanistan’ın hâkimiyetine geçmesine kadar sürmüştür. İspanya’da zülüm gören yaklaşık 20 bin Musevi yeni bir vatan arayarak Osmanlı Devletinin daveti üzerine 1492 yılında Selanik’e gelmiştir. Yunan, Türk ve Musevilerin birlikteliği Selanik’e çok kültürlü niteliğini kazandırmıştır. Bu nitelik, Selanik’te asırlar boyunca belirleyici unsur olmuştur. Bu dönemde şehirde çeşitli kullanım amaçlı binalar inşa edilmiştir. Bu yazımızda Selanik gezinizde ziyaret edebileceğiniz Osmanlı eserlerini detaylıca okuyabilirsiniz.
Selanik, MÖ 315 yılında Kassandros tarafından kurulan Selanik o zamandan beri medeniyetlerin buluşma noktası haline geldi. Bunun etkilerini bugün şehrin her yerinde; sokaklarında, binalarında ve şehrin kültüründe görmek mümkündür
Selanik’in mimari görünümü Doğu’ya daha da yaklaşmış, ancak Avrupa etkisi ve tarzında olan binalar da eksik kalmamıştır. Batı ile Doğu’nun buluştuğu şehirde, Bedestenin çok renkli çarşısını, gerek insanların yıkanması için gerek sosyal etkileşim mekânı olarak hizmet veren kubbeli hamamları, İslam dininin camilerini, kamu binalarını, Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün evi gibi eski evleri ve daha da fazlasını, çeşitli manzaralar, lezzetler ve müzikler eşliğinde keşfedin.
İşte Selanik’te ziyaret edebileceğiniz 28 Osmanlı eseri:
Beyaz Kule
Şehrin alamet-i farikası ve en meşhur anıtıdır. 1530 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde, şehrin doğu surları ile deniz kenarı surlarının kesiştiği noktada inşa edilmiştir ve bu noktada Venedik döneminde yapılan bir kulenin olduğu tahmin edilmektedir.
Mustafa Kemal Atatürk'ün Evi
Selanik'teki Mustafa Kemal Atatürk'ün evi 19. yüzyıl evlerinin tipik bir örneğidir.
Paşa'nın Bahçeleri
1904 yılında kimliği bilinmeyen bir mimar tarafından yapılmıştır. Selanik’te başka bir örneği bulunmayan bu bahçe, bir dönümlük arazi üzerinde kurulmuştur. Hamidiye Hastanesindeki yeşil alanın bir bölümünü kapsamaktaydı ve bahçenin ortasında şadırvan vardı.
Agios Dimitrios Hastanesi
1900-1903 yıllarında neo-klasik tarzda inşa edilmiştir. İlk adı, Gureba Hastanesi ya da Hamidiye Hastanesi’ydi. Aynı arazide Daü’l-kelb tedavihanesi (bugünkü Ano Poli Kreşi) ve Paşa’nın Bahçeleri mevcuttu.
Yeni Hamam
Bu güzel bina, Selanik’te Koca Mustafa Paşa vakfını işleten Hüsrev Bey tarafından 16. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiştir. Kadın ve erkekler için ayrı bölümleri olan çifte hamam olarak faaliyet göstermiştir.
Bey Hamamı
Selanik’te inşa edilen ilk hamam olmasının yanısıra ve Yunanistan’da günümüze ulaşan en büyük hamamdır. Kadınlar ve erkekler için ayrı bölümleri mevcuttur. 1444 yılında Sultan II. Murat tarafından yaptırılmıştır. 1960’lı yıllara kadar “Paradisos (Cennet) Hamamı” adıyla hizmet vermiştir.
Hamidiye Meydan Çeşmesi (Şadırvan)
Şadırvan Meydanındadır ve Selanik’in en karakteristik noktalarından biridir. 1889 yılında yaptırılmıştır ve Sultan Abdulhamid’nin Selanik halkına armaganıdır. Şadırvanın açılış günü çeşmelerinden su yerine vişne şerbeti akmıştır. Bugünkü şadırvanın üst kısmı, orijinalinin birebir kopyasıdır.
Çınar mahallesi
Ano Poli (Yukarı Şehir) bölgesinin bir mahallesidir. İsmini, 20. yüzyılın başında dikilen bir çınar agacından almıştır. Mahalle, küçük evleriyle, kahvehaneleriyle ve dükkanlarıyla eski dönemin havasını muhafaza etmektedir. Görülmeye deger yerlerden biri II. Murat’ın Osmanlı çeşmesidir.
Alaca İmaret
II. Mehmet döneminin büyük Veziri ve II. Bayezid döneminde Selanik Sancak Beyi olarak görevlendirilen İshak Paşa tarafından 1484 yılında yaptırılmıştır. Bina, ters T şeklindedir. Binada, merkezi bir alan, iki kubbe, batı tarafında odalar ve sütunlarla destekli bir geçit mevcuttur.
Ano Poli (Yukarı Şehir) Kütüphanesi
Yüksek rütbeli bir Türk askerin evi olarak 1897-1905 yılları arasında inşa edilmiştir. Günümüzde, Selanik Belediyesine aittir ve Ano Poli (Yukarı Şehir) Belediye ve Çocuk Kütüphanesine ev sahipliği yapmaktadır.
Adres: Krispou 7 – Romfei Meydanı
Selanik Aristoteles Üniversitesi eski Felsefe Fakültesi
Osmanlı İdadi olarak 1887 yılında inşa edilmiştir. İtalyan mimar Vitaliano Poselli’nin eseri olan bu görkemli bina 1927 yılında kurulan Selanik Üniversitesi’ne ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde bina Selanik Aristoteles Üniversitesi Felsefe Fakültesi tarafından kullanılmaktadır.
Hamza Bey Camii
Hamza Bey Camii, Kumandan Hamza Bey’in kızı tarafından 1467 yılında yaptırılmıştır. Osmanlı’nın Selanik’i fethetmesinden sonra inşa edilen ilk cami olduğu söylenmektedir. 20. yüzyılın ikinci yarısında “Alkazar” sinemasına ev sahipliği yaptığı için Alkazar adıyla bilinmektedir.
Osmanlı Bankası
Eski Osmanlı Bankası binası Selanik’in ticari merkezinde halen Frank Mahallesi (Frangomahalas) olarak adlandırılan bölgede yer almaktadır. 1903 yılında Fransız mimarisinden esinlenerek neo-barok tarzda inşa edilmiştir.
Günümüzde Selanik Konservatuvarına ev sahipliği yapmaktadır.
Musa Baba Türbesi
15. yüzyılın sonu – 16. yüzyılın başında inşa edilmiştir.Selanik’te bu tür yapılardan ayakta kalan tek örnektir. Sekizgen bir yapısı olan türbenin yanında, eskiden bir de Bektaşi Tekkesi ile mescit bulunuyordu.
Adres: Pileos 19, Ano Poli
Bedesten
Selanik’te Anadolu havası Bedestenden geçmektedir. Selanik’te Osmanlı döneminin en çarpıcı örneklerinden biridir. 15. yüzyılda inşa edilmiştir.
Hükümet Konağı
Neoklasik ve Rönesans mimarisinin bir örneği olan bu görkemli bina, Türk Valilik makamına ev sahipliği yapmak amacıyla İtalyan mimar Vitaliano Poselli tarafından 1891 yılında inşa edilmiştir. Bina bilahare 1907 yılında, Osmanlı’nın ilk Hukuk Mektebi’ne ev sahipliği yapmıştır.
Üçüncü Kolordu Komutanlığı
1900-1902 yıllarında İtalyan mimar Vitaliano Poselli’ye ait projeyle inşa edilmiş ve Osmanlı Ordusu tarafından kullanılmıştır. Osmanlı döneminde zemin katı Selanik Askeri Rüştiyesi olarak faaliyet göstermiştir.
Yahudi Hamamı
Selanik’teki Yahudi Mahallesinde inşa edilmesi nedeniyle Yahudi Hamamı olarak, çarşıda olması nedeniyle de Pazar Hamamı olarak bilinmektedir. Kadınlar ve erkekler için ayrı bölümleri bulunmaktaydı. 16. Yüzyılın başında inşa edilmiştir ve 20. yüzyılın başına kadar hizmet vermiştir.
Eski Merkezi Pompa İstasyonu
Eski Merkezi Pompa İstasyonu kompleksi 1890–1894 yıllarında Selanik’in batı surlarından 1.500 metre mesafede inşa edilmiştir.
Paşa Hamamı
Osmanlı devlet adamı ve şair Cezeri Kasım Paşa tarafından 1520 – 1530 yıllarında yaptırılmıştır. 1981 yılına kadar “Finiks Hamamı” adıyla hizmet vermeye devam etmiştir.
Adres: Kalvou, Piniou ve Karatza
Selanik Limanı Yolcu Terminali
Bu görkemli bina, Fransız kamu binalarının mimarisinden esinlenerek 1910 yılında inşa edilmiştir. Selanik’te betonarme iskeletle inşa edilen ilk binadır. Günümüzde Selanik Limanı Yolcu Terminali olarak hizmet vermektedir.
Adres: Liman
Ahmet Kapancı Köşkü
1898 yılında Ahmet Kapancı için inşa edilmiştir. Eklektikizm mimarisinin muhteşem bir örneğidir. 1917 yılında bu köşkte, Selanik merkezli kurulan geçici Hükümetin Başbakanı Eleftherios Venizelos yaşamıştır.
Mehmet Kapancı Köşkü
Üç katlı köşk, 1900 yılında mimar Pierro Arrigoni’nin projesiyle inşa edilmiştir. Eklektikizm tarzındadır ve kısmen Art Nouveau tarzından da etkilenmiştir. Alman işgali döneminde Gestapo’nun Selanik’teki karargâhı olarak kullanılmıştır.
Hamidiye Sanayi Mektebi / Islahanesi
Bu yapı 1903 yılında inşa edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu’nda uygulamaya konan reformlar çerçevesinde 19. yüzyılın sonlarına doğru Selanik’te kurulan Islahhanenin atölye ve derslik kısımlarıdır.
Hafız Bey Köşkü
1879 inşa edilmiştir. Mimar Ksenofondas Penidis’in eseridir. İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından kullanılmıştır. 1961 yılından bu yana Selanik Görme Engelliler Okuluna ev sahipliği yapmaktadır.
Adres: Vas. Olgas 32
Hamidiye (Yeni) Camii
19.y.y.’da Selanik merkezinin dışında kurulan Yalı Mahallesi’nde inşa edildiğinden halk arasında Yeni Cami olarak adlandırılmıştır. Resmi kayıtlarda Hamidiye Camisi olarak geçer.
Mordoh Köşkü
Tümen Komutanı Seyfullah Paşa için 1902 yılında mimar Ksenofondas Peonidis’in çizdiği projeyle inşa edilmiştir. En belirgin özelliği Neoklasik, Rönesans, Barok ve Art Nouveau tarzlarının birlikte kullanılmasıdır. Adını, daha sonraki sahibi Samuil Mordoh’tan almıştır.
Tophane (Vardar Kulesi)
Batı ile sahil surlarının birleştiği noktadadır. Osmanlılar tarafından 1546’da inşa edilmişti ve Cephane Kulesi olarak da bilinmekteydi. Altıgen şeklinde, üç katlı, 10 metre yüksekliğinde olup, uzun asırlar boyu şehrin merkezi hisarı oldu.
Selanik'te bulunan Osmanlı eserleri haritası
Comments